مغز های پوسیده با تماشای مکرر ویدیوهای کوتاه شبکههای اجتماعی
به موازات تغییر فرم ویدیوهای کوتاه و تأثیر آن بر نحوه استفاده ما از محتوا — از تیکتاک و ریلز اینستاگرام گرفته تا یوتیوب شورتز — پژوهشگران نگرانیهایی را درباره تأثیرات احتمالی این ویدیوها بر مغز مطرح میکنند.
بررسیهای اولیه، این نگرانیها درباره اصطلاح «پوسیدگی مغز» را تقویت میکنند؛ اصطلاحی به معنای زوال ذهنی یا فکری که در سال ۲۰۲۴ توسط موسسه مطبوعات دانشگاه آکسفورد بهعنوان واژه سال انتخاب شد.
بر اساس گزارش انبیسینیوز، یک بررسی جامع در ماه سپتامبر که شامل ۷۱ مطالعه با مشارکت نزدیک به ۱۰۰ هزار نفر بود، نشان داد که استفاده شدید از ویدیوهای کوتاه با اختلال در توجه، کاهش «کنترل تمایلات یا وسوسههای ناگهانی» و افت کلی عملکرد شناختی مرتبط است.
این بررسی که در نشریه «بولتن روانشناسی» منتشر شد، همچنین ارتباطاتی میان تماشای زیاد ویدیوهای کوتاه و سطوح بالاتر افسردگی، اضطراب، استرس و تنهایی پیدا کرد.
به گزارش ایندیپندنت: یک مقاله دیگر در ماه اکتبر که ۱۴ مطالعه را بررسی کرد، گزارش داد که استفاده زیاد از ویدیوهای کوتاه با کوتاهتر شدن دامنه توجه و عملکرد ضعیفتر تحصیلی مرتبط است.
بهرغم این یافتهها، کارشناسان هشدار میدهند که تأثیرات بلندمدت استفاده شدید از ویدیوهای کوتاه همچنان نامشخص است.
جیمز جکسون، عصبروانشناس در مرکز پزشکی دانشگاه وندربیلت، به انبیسینیوز یادآور شد که جامعه سابقه واکنش شدید به فناوریها و روندهای فرهنگی نوظهور را دارد، از بازیهای ویدیویی گرفته تا حرکات رقص مشهور و بحثبرانگیز الویس پریسلی.
جکسون ضمن هشدار درباره واکنش بیش از حد به این موضوع، گفت که بسیاری از نگرانیها درباره استفاده از ویدیوهای کوتاه موجهاند. او اظهار داشت: «این روایت که تنها افرادی که درباره این موضوع نگراناند، پیرمردهای بداخلاقی هستند که سر شما فریاد میزنند از حیاطشان دور شوید، یا این تصور که اگر نگران این موضوع باشید یعنی با زمانه همراه نیستید، به نظر من واقعا سادهانگارانه است.»
پژوهشهای کنونی نشان میدهد که استفاده شدید از ویدیوهای کوتاه ممکن است بهطور گسترده به مغز آسیب بزند، هرچند مطالعات بیشتری لازم است تا مشخص شود چه کسانی در معرض بیشترین خطر قرار دارند، این اثرات چه مدت دوام دارند و سازوکارهای پشت این آسیب چیست.
افزایش موارد تشخیص اختلال کمبود توجه/بیشفعالی (ADHD) در ایالات متحده به این نگرانی افزوده است. بر اساس گزارش مراکز کنترل و پیشگیری بیماریها، تا سال ۲۰۲۲ برای حدود یک کودک از هر ۹ کودک تشخیص «ADHD» داده شده است.
کیت رابرت هد، دانشجوی دکتری در دانشگاه کاپلا و نویسنده مقاله ماه اکتبر، اشاره کرد که خطرات استفاده شدید از ویدیوهای کوتاه با علائم «ADHD» همپوشانی دارد. هد به انبیسینیوز گفت: «از این رو یکی از پرسشهایی که برای پژوهشگران میتواند جالب باشد این است که آیا این تشخیصهای ADHD واقعا ADHD هستند یا نتیجه استفاده مستمر از ویدیوهای کوتاه؟»
کارشناسان میگویند این پژوهش هنوز نوپا است، اما مطالعاتی از سراسر جهان، از جمله بریتانیا، اردن، عربستان سعودی و مصر، پیوندهایی میان استفاده زیاد از محتوای ویدیویی و مشکلات توجه، اختلال حافظه و خستگی ذهنی نشان میدهند.
با این حال، بیشتر مطالعات به جای رابطه علت و معلولی، صرفا همبستگی را نشان میدهند و معمولاً فقط یک مقطع زمانی را ثبت میکنند.
دکتر نیدی گوپتا، متخصص غدد کودکان که روی موضوع زمان استفاده از صفحهنمایش پژوهش میکند، به انبیسینیوز گفت که سالمندان نیز ممکن است در معرض خطر باشند. او افزود: «ممکن است برای اعلام [وضعیت] تباهی جمعی خیلی زود باشد. پژوهش درباره الکل، سیگار و مواد مخدر بیش از ۷۵ سال طول کشید تا شکل بگیرد. اما انتظار دارم که در پنج تا ده سال آینده نشانههایی ببینیم که این هراس اخلاقی [یعنی نگرانیهای گسترده موجود] درباره ویدیوهای کوتاه را تأیید میکنند.»
جکسون در عین حال اذعان کرد که ویدیوهای کوتاه میتوانند سودمند باشند و فرصتهایی برای یادگیری و ساخت جوامع آنلاین فراهم کنند، اما همه چیز به تعادل بستگی دارد. او به انبیسینیوز گفت: «قطعا افرادی هستند که به شیوههایی با ویدیوهای کوتاه مشغول میشوند که ارزش افزوده دارد. اما اگر این مشغولیت آنها را از فرصتهای سالمتر دیگر دور کند، اگر سبب شود منزوی شوند، و اگر طوری باشد که دیگر زمانی برای هیچکاری نکردن و بیحوصله شدن نداشته باشند [یعنی تمام وقتشان با این ویدیوها پر شود]، به نظر من این یک مشکل است.»
