مردان نمکی مشهور زنجانی 2500 ساله وحشت زده مرده اند
تحقیقات جدیدی که روی مردان نمکی مشهور زنجانی انجام شده اطلاعات نابی را از رژیم غذایی ایرانیان باستان و وحشتی که این معدنچیان دو هزار و پانصد ساله پیش از مرگ تجربه کردند، در اختیار ما میگذارد.
این مردان نمکی هزاران سال پیش در قعر معدن «دوزلاخ» در منطقه «چهرآباد» زنجان به طرز فجیعی جان خود را از دست دادند و معدن نمک آنها را بلعید و مومیایی کرد.
نخستین آنها بیش از سی سال پیش در اولین مرحله حفاری این کوه نمکی کشف شد. سر بریده این مرد نمکی با مو و ریش سفید و ضخیم و گوشواره طلایی بر گوش همراه با چند چاقوی آهنی، یک چکمه چرمی و تکههای از شلوارکهای پشمی با بقایای ادرار و مدفوع در این کوه پیدا شد.
به نظر میرسد که این مرد حوالی سال ۳۰۰ میلادی در زمان حکمرانی سلسله ساسانی جان باخته است. در سال ۲۰۰۴ یک مرد نمکی دیگر در فاصله ۱۵ متری مرد سفید مو پیدا شد و تا سال ۲۰۱۰ شش مومیایی دیگر در این معدن کشف شد.
اما یکی از نمادینترین و شاید اندوهبارترین این مومیاییها مربوط به یک نوجوان ۱۶ ساله بود. از شکل جسد او مشخص است که در لحظه آخر دستانش را بالا برده بود تا از خود در برابر چیزی محافظت کند.
تحقیقات بعدی نشان داد که تمام این مردان در حوادث معدن دچار شکستگی شده و زیر آوار آن له شدهاند.
پنجمین مومیایی کشف شده پرده از رژیم غذایی مردم آن زمان برداشت. در رودههای او مقدار قابل توجهی تخم کرم نوار وجود داشت که احتمالا حاکی از رژیم غذایی حاوی گوشت خام و یا نیمه پخته و پخته آن زمان است. این نتیجه به عنوان قدیمیترین نمونه از انگلهای روده تاریخ ایران شناخته میشود.
توماس استولنر، باستانشناس معدن میگوید: «مومیاییهای نمکی از معدن دوزلاخ بدون شک از هیجانانگیزترین اکتشافات اخیر در باستانشناسی معدن هستند. »
توماس استولنر میافزاید: «این مومیاییها به دلایل مختلفی ویژه هستند. برخلاف دیگر کشفیات مومیاییهای انسانی معروف، ما تنها با یک فرد روبرو نیستیم، بلکه با چندین نفر مشابه با پیشههای مختلف روبرو هستیم. آنها فرصتی منحصربهفرد را برای مطالعه تاثیرات چنین شرایط حفاظتی بر بافتهای نرم انسانی فراهم میکنند.»
دلیل حفظ بدن این مویاییها محتوای نمک معدن است که عملا بدنشان را خشک و از تجزیه جلوگیری کرده است.
منبع وبسایت یورونیوز