فرزند بیشتر مغز والدین را جوان تر می کند یا پیرتر؟

یک مطالعه جدید نشان میدهد که فرزندپروری مزایای شگفتانگیزی دارد که میتواند با تغییرات معمول مرتبط با افزایش سن در عملکرد مغز مقابله کند و از مغز در برابر پیری محافظت کند.
همه استرس، خستگی و مسئولیتهایی که بزرگ کردن فرزند به همراه دارد، میتواند باعث شود والدین احساس کنند که یک دهه یا بیشتر به سنشان اضافه شده است. اما بر اساس یک مطالعه جدید پدر و مادر شدن از مغز در برابر فرایند پیری محافظت میکند، به ویژه اگر چند فرزند داشته باشید.
محققان با استفاده از اسکن مغزی نزدیک به ۳۸ هزار بزرگسال از بانک اطلاعات زیستی بریتانیا (UK Biobank) دریافتند که داشتن فرزندان بیشتر با افزایش اتصال در سراسر مغز مرتبط است، بهویژه در شبکههایی که مسئول حرکت و احساسات بدنی هستند. اینها همان شبکههایی هستند که با افزایش سن دچار کاهش اتصال میشوند، بنابراین فرزندپروری ممکن است در برابر روند پیری و این کاهش اتصالات، محافظت ایجاد کند.
آورام هولمز، استاد روانپزشکی در دانشکده پزشکی راتگرز، در این باره میگوید: «مناطقی که در اثر افزایش سن دچار کاهش در ارتباطات عملکردی میشوند، همان مناطقی هستند که در والدین دارای فرزندان بیشتر، افزایش اتصال نشان میدهند.»
این تیم تحقیقاتی، که شامل دانشمندانی از دانشگاه ییل و مؤسسات دیگر بود، اسکنهای مغزی ۱۹,۹۶۴ زن و ۱۷,۶۰۷ مرد بین ۴۰ تا ۷۰ سال را تجزیهوتحلیل کرد.
اگرچه مدتهاست مشخص شده که بارداری تغییرات موقتی در بدن و مغز زنان ایجاد میکند، اما این تحقیق نشان میدهد که تجربه فرزندپروری میتواند تأثیرات ماندگاری بر عملکرد مغزی هم در مادران و هم در پدران داشته باشد.
هولمز میگوید: «به نظر میرسد که نه فقط بارداری بلکه محیط مراقبتی نیز در این تغییرات نقش دارد، زیرا این اثرات را هم در مادران و هم در پدران مشاهده میکنیم.»
دانشمندان سالهاست که نحوه تغییر مغز با افزایش سن را مطالعه میکنند. معمولاً با افزایش سن، ارتباطات درون شبکههای حسی و حرکتی کاهش مییابد، با این حال، محققان مشاهده کردند که والدینی که فرزندان بیشتری دارند، الگوی مخالفی را نشان میدهند، یعنی اتصال، بهویژه در شبکه حرکتی و حسی آنها که مسئول پردازش احساسات بدنی و حرکتی است، افزایش مییابد.
اثر فرزندپروری بر مغز بهصورت تجمعی ظاهر میشود، یعنی هرچه تعداد فرزندان بیشتر باشد، این تفاوتهای مغزی قویتر میشوند. این موضوع نشان میدهد که فرزندپروری و نه صرفاً پدر یا مادر بودن میتواند مسیر پیری مغز را تغییر دهد.
منبع: یورونیوز