خاموشی صدای طبیعت؛ وداع با جین گودال صدای طبیعت

کازمولوژی: دنیای علم ، یکی از صبورترین، شجاعترین و الهامبخشترین چهرههای خود را از دست داد. دکتر جین گودال، زنی که با یک دفترچه و یک دوربین شکاری، درک ما از خودمان و خویشاوندان نزدیکمان در طبیعت را برای همیشه دگرگون کرد، چشم از جهان فروبست. او که روزی تنها با رویای شناخت آفریقا و حیواناتش، بدون هیچ مدرک دانشگاهی و با حمایت انسانشناس بزرگ، لوئیس لیکی، قدم به جنگلهای گومبه در تانزانیا گذاشت، به یکی از بزرگترین دانشمندان قرن بیستم تبدیل شد.
گودال با صبری بیمثال، مرزهای پذیرفتهشدهی علم را جابجا کرد. او به جای شمارهگذاری، برای شامپانزهها اسم میگذاشت و ثابت کرد آنها موجوداتی با شخصیت، احساسات و روابط اجتماعی پیچیده هستند. بزرگترین کشف او، مشاهدهی استفادهی شامپانزهها از ابزار بود؛ لحظهای که شامپانزه ای به نام دیویدگریبرد ساقهای را برای بیرون کشیدن موریانهها به کار برد، تعریفی که انسان را تنها حیوان ابزارساز میدانست، برای همیشه فرو ریخت. این مشاهده، انقلابی در جهان علم به پا کرد و مرز میان ما و دیگر کَپیهای بزرگ را باریکتر از همیشه ساخت.
او که با مهر بانوی شامپانزهها لقب گرفته بود، در نیمهی دوم زندگی خود، رسالتی بزرگتر را بر دوش کشید. گودال از یک محقق میدانی به یک ناجی و پیامآور امید تبدیل شد. او با سفر به سراسر جهان، خستگیناپذیر از لزوم حفاظت از محیط زیست، احترام به حیات وحش و توانمندسازی نسل جوان سخن گفت. تأسیس برنامهی جهانی ریشهها و جوانهها (Roots & Shoots)، تجلی این باور عمیق او بود که امید در دستان جوانانی است که میتوانند آیندهی سیاره را تغییر دهند.
جین گودال تنها یک دانشمند نبود؛ او معلمی بود که به ما آموخت چگونه با کنجکاوی، شفقت و امید به دنیای اطرافمان بنگریم. میراث او نه در کتابهای علمی، که در قلب میلیونها انسانی که برای ساختن دنیایی بهتر تلاش میکنند، تا ابد زنده خواهد ماند.