5 بعد صفات اساسی شخصیتی، شما جزو کدام دسته هستید؟
شما کدام هستید؟
امروزه بسیاری از روان‌شناسان شخصیتی، معتقدند که شخصیت افراد دارای ۵ بُعدِ پایه‌ای می‌باشد که اصطلاحاً این ۵ صفت شخصیتی را Big 5 نامیده‌اند.
این ۵ صفت شخصیتی، عبارتند از:
_ برون‌گرایی (extraversion)
_پذیرش (agreeableness)
_گشودگی (openness)
_ وجدانِ کاری یا وظیفه‌شناسی (conscientiousness)
_ روان‌رنجوری (neuroticism)
اکنون، این ۵ صفت شخصیتی اساسی را به تفصیل مورد بررسی قرار می‌دهیم:
۱- برون‌گرایی (extraversion)
در بحث شخصیت شناسی، برون‌گرایی با صفاتی مثل هیجان داشتن، اجتماعی بودن، زیاد صحبت کردن، با اعتماد به نفس بودن و زیاد ابراز احساسات کردن توصیف می‌شود. افرادی که میزان برون‌گرایی در آن‌ها زیاد است، اهل معاشرت هستند و در موقعیت‌های اجتماعی با گفتگو با افراد مختلف، انرژی کسب می‌کنند.
_ افرادی که صفت شخصیتی برون‌گرایی در آن‌ها زیاد است، معمولاً اینگونه هستند:
_ از بودن در مرکز توجه، لذت می‌برند
_ از این‌که یک گفتگو را آغاز کنند، خوششان می‌آید
_ از ملاقات با افراد جدید، لذت می‌برند
_ دوستان و آشنایان بسیار زیادی دارند
_دوست جدید پیدا کردن، برایشان ساده است
_ وقتی دور و برشان پر از افراد دیگر است، انرژیشان افزایش پیدا می‌کند
_ قبل از این‌که حرف بزنند، فکر نمی‌کنند
افرادی که صفت شخصیتی برون‌گرایی در آن‌ها کم است، معمولاً اینگونه هستند:
_ تنها بودن را ترجیح می‌دهند؛
_ وقتی که مجبورند اجتماعی رفتار کنند، خسته می‌شوند
_ شروع کردن یک گفتگو، برایشان دشوار است
_ قبل از این‌که شروع به صحبت کنند، در مورد آن کاملاً فکر می‌کنند
_ از بودن در مرکز توجه لذت نمی‌برند
۲- پذیرش (agreeableness)
این بُعدِ شخصیتی، در بر دارنده‌ی ویژگی‌هایی مانند اعتماد، نوع‌دوستی، مهربانی، محبت و سایر رفتارهای مهربانانه و مثبت در بحث شخصیت شناسی است.
افرادی که صفت شخصیتی پذیرش در آن‌ها زیاد است، معمولاً اینگونه هستند:
_ به افراد دیگر، محبت و علاقه‌ی زیادی دارند؛
_ به دیگران توجه می‌کنند
_ با دیگران همدلی می‌کنند و نگران حال افراد دیگر هستند
از کمک کردن به دیگران و تلاش برای خوشحال کردن افراد، لذت می‌برند؛
افرادی که صفت شخصیتی پذیرش در آن‌ها کم است، معمولاً اینگونه هستند:
_ به دیگران، علاقه و محبت کمی دارند؛
_در مورد این‌که دیگران چه احساسی دارند، توجه زیادی نمی‌کنند
_ نسبت به مشکلات افراد دیگر، علاقه‌مند نیستند
_ دیگران را کوچک و کم اهمیت به حساب می‌آورند
۳- گشودگی (openness)
افرادی که صفت شخصیتی گشودگی در آن‌ها زیاد است، معمولاً اینگونه هستند:
_بسیار خلاق هستند
_ تلاشگر برای مقابله و دست و پنجه نرم کردن با چالش‌ها هستند
_ مشتاقانه در مورد مفاهیم انتزاعی فکر می‌کنند
افرادی که صفت شخصیتی گشودگی در آن‌ها کم است، معمولاً اینگونه هستند:
_ تغییر را دوست ندارند
_ از چیزهای جدید و تجربیات جدید لذت نمی‌برند
_ در مقابل عقاید و ایده‌های جدید، مقاومت می‌کنند
_ قوه‌ی تخیل زیادی ندارند
_ از مفاهیم انتزاعی یا تئوریکی (نظری) خوششان نمی‌آید
۴- وجدانِ کاری یا وظیفه‌شناسی (conscientiousness)
افرادی که صفت شخصیتی وجدانِ کاری یا وظیفه‌شناسی در آن‌ها زیاد است، معمولاً اینگونه هستند:
_ برای آماده شدن در هر چیزی، وقت صرف می‌کنند (سریع واکنش نشان نمی‌دهند)؛
_وظایف مهم را، سریعاً انجام داده و تمام می‌کنند؛
_ به جزئیات توجه می‌کنند
_ از داشتنِ یک برنامه‌ی زمان‌بندی شده، لذت می‌برند
افرادی که صفت شخصیتی وجدانِ کاری یا وظیفه‌شناسی در آن‌ها کم است، معمولاً اینگونه هستند:
_ از ساختار و برنامه‌ی زمان‌بندی شده خوششان نمی‌آید
_ آشفته و بی نظم کار می‌کنند و از چیزها مراقبت نمی‌کنند
_ در پس دادن چیزها و یا برگرداندن وسایل به جای قبلیشان، ضعیف عمل می‌کنند
_ وظایف مهم را به تعویق می‌اندازند
_ در تکمیل کردن و به نتیجه رساندن کارهایی که جزء وظایفشان هست، موفق عمل نمی‌کنند
۵- روان‌رنجوری (neuroticism)
افرادی که صفت شخصیتی روان‌رنجوری در آن‌ها زیاد است، معمولاً اینگونه هستند:
_استرس زیادی را تجربه می‌کنند
_در مورد چیزهای مختلف، نگران هستند
_ به راحتی غمگین می‌شوند
_ تغییرات و نوسانات خُلقی زیادی دارند
_ احساس اضطراب دارند
افرادی که صفت شخصیتی روان‌رنجوری در آن‌ها کم است، معمولاً اینگونه هستند:
_ ثبات عاطفی زیادی دارند
_ با استرس، به خوبی کنار می‌آیند
_ به ندرت احساس ناراحتی یا افسردگی می‌کنند؛
_ زیاد نگران نیستند
_ خیلی ریلکس هستند و آرامش دارند
مرکز مشاوره گروه همراه
دکتر مریم خدابخشی – دکتری روانشناسی
