موج گسترده آنفلوانزا در ایران؛ ابتلا 3 برابر از حد هشدار
سالمندان، افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای و کودکان، اولین قربانیان این بیماریاند
سالمندان، افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای و کودکان، اولین قربانیان این بیماریاند
به گزارش خبرگزاری مهر: با افزایش شمار مبتلایان و عبور میزان ابتلاء از سه برابر حد هشدار، موج تازهای از آنفلوآنزا کشور را درگیر کرده است و کارشناسان میگویند موارد بستری رو به رشد است و کمبود واکسن، توجه به رعایت اصول پیشگیری را بیش از گذشته ضروری کرده است.
در حالی که کودکان، سالمندان، زنان باردار و بیماران زمینهای در معرض بیشترین خطر قرار دارند، متخصصان سلامت از مردم میخواهند با استفاده از ماسک، کاهش حضور در اماکن شلوغ و مراقبت از گروههای حساس، در قطع زنجیره انتقال نقش فعال ایفا کنند.
از اینرو، در تهیه این گزارش با چند تن از متخصصان حوزه سلامت از جمله پزشکان عفونی، اپیدمیولوژیستها و کارشناسان اورژانس گفتگو کردیم تا ابعاد گسترش بیماری، عوامل خطر و مهمترین راهکارهای کنترل و پیشگیری از آن روشنتر شود.
سویه غالب این روزها، اچ۳ان۲ (H3N2) از اواسط آبان اوج گرفت و اکنون بنا بر گزارشهای رسمی، میزان ابتلا به سه برابر حد هشدار در نظام مراقبتی ایران رسیده است. مراکز درمانی در استانهای متعدد در حالت آمادهباش قرار دارند و مراجعه بیماران با تب، سرفه خشک، تنگی نفس و ضعف شدید به میزان چشمگیری افزایش یافته است.
پیام طبرسی، متخصص بیماریهای عفونی، تایید کرده که «تعداد بیماران بدحال و بستری روبهرشد است» و موجودی واکسن آنفلوانزا عملا تمام شده است. او میگوید: «با توجه به کمبود فعلی واکسن، تنها راه موثر پیشگیری رعایت بهداشت فردی و پرهیز از حضور در مکانهای شلوغ است.»
گرچه وزارت بهداشت اعلام کرده اگر واکسن یافت شود، تزریق آن تا پایان اسفند نیز مفید خواهد بود، در بسیاری از استانها حتی مراکز درمانی نیز سهمیهای برای عرضه به گروههای پرخطر ندارند. این کمبود واکسن در شرایطی است که مقامها میگویند تعداد زیادی از فوتشدگان یا بیماران بستری بدحال واکسینه نبودند؛ تناقضی که نگرانیها را درباره سیاستهای تامین واکسن تشدید کرده است.
ابتلا به آنفلانزا از سالمندان تا جوان ۲۶ ساله
گزارشهای رسمی نشان میدهد بخش قابلتوجهی از قربانیان آنفلوانزا سالمندان، مبتلایان به بیماریهای زمینهای و البته ۱۴ کودک بودند. با این حال، مرگ یک مرد ۲۶ ساله بدون بیماری زمینهای در کمتر از ۲۴ ساعت، که پس از درگیری ۷۰ درصدی ریه دچار سندرم زجر تنفسی حاد شد، تصویری تازه از شدت این موج ارائه میدهد. مقامهای هرمزگان این رخداد را نشانهای از «چرخش شدید ویروس در جمعیت عمومی، حتی خارج از گروههای پرخطر» دانستهاند.
آلودگی هوا و شدت علائم آنفلوآنزا
مینو محرز، متخصص بیماریهای عفونی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری مهر، درباره تأثیر آلودگی هوا گفت: آلودگی هوا بهتنهایی باعث بروز آنفلوآنزا نمیشود، اما میتواند شدت علائم بیماریهای تنفسی را افزایش دهد و بیماران مبتلا به آلرژی، آسم و مشکلات تنفسی در این شرایط آسیبپذیرتر هستند و گردش ویروس آنفلوآنزا میتواند در چنین مواقعی خطرناکتر باشد.
افزایش موارد ابتلاء در کودکان و دانشآموزان
محرز توضیح داد: کودکان در مدارس بیشتر در معرض تماس نزدیک هستند و استفاده از ماسک برایشان دشوار است، به همین دلیل میزان درگیری در این گروه بالاتر دیده میشود و تشخیص تفاوت میان گلودرد ساده ناشی از آلودگی و آنفلوآنزا با توجه به علائمی مانند تب ناگهانی، بدندرد شدید، بیحالی و سرفه خشک ممکن است، اما مراجعه به پزشک بهترین راه تشخیص است.
محرز خاطرنشان کرد: واکسن آنفلوآنزا پیشگیری صددرصدی ایجاد نمیکند، اما شدت بیماری و خطر عوارض را کاهش میدهد. فصل گردش ویروس معمولاً تا اردیبهشت ادامه دارد و هنوز فرصت برای واکسیناسیون وجود دارد.
رعایت نکات پیشگیرانه و مراقبتهای اولیه
ولید محمدنژادیان، کارشناس اورژانس پیشبیمارستانی، با اشاره به سهولت انتقال ویروس گفت: آنفلوآنزا میتواند تنها با یک عطسه منتقل شود، اما با رعایت چند رفتار ساده، میتوان از ابتلاء و گسترش آن جلوگیری کرد.» او افزود که کودکان، سالمندان و مادران باردار بیش از دیگران در معرض عوارض شدید هستند و رعایت اقدامات پیشگیرانه ضروری است.
محمدنژادیان استفاده از ماسک در محیطهای شلوغ و سربسته، شستوشوی منظم دستها، رعایت آداب سرفه و عطسه، خودداری از حضور در محل کار هنگام تب و بدندرد و پرهیز از مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک را از مهمترین اقدامات دانست.
مراقبتهای خانگی در دوران بیماری
وی توصیه کرد: استراحت کافی، نوشیدن مایعات، تهویه مناسب محیط و در صورت نیاز مصرف استامینوفن از اقدامات اولیه مهم هستند. والدین باید تب کودکان را کنترل کنند و در سالمندان نسبت به تنگی نفس هوشیار باشند.
واکسیناسیون بهعنوان کمربند ایمنی
این کارشناس تاکید کرد که واکسن آنفلوآنزا مانند کمربند ایمنی عمل میکند؛ ممکن است مانع ابتلاء نشود، اما شدت بیماری را کاهش میدهد. وی هشدار داد که در صورت مشاهده تب بالا، تنگی نفس شدید، بیحالی مفرط یا کاهش سطح هوشیاری، فوراً با اورژانس تماس گرفته شود.
