اولین هشدار آلزایمر، به تغییر عادت های رانندگی سالمندان دقت کنید

در این پژوهش مشخص شد که بزرگسالان سالمند مبتلا به اختلال شناختی خفیف به تدریج هر ماه کمتر رانندگی میکنند، بیشتر از مسیرهای شناختهشده استفاده میکنند و اغلب در شب رانندگی نمیکنند. یک مطالعه نشان میدهد که تغییر عادات رانندگی افراد با افزایش سن ممکن است نشانهای هشداردهنده از بیماری آلزایمر باشد. دادههای دستگاههای ردیابی جیپیاس نشان دادند که افرادی که دچار کاهش توانایی شناختی هستند، بهویژه در شب، کمتر رانندگی میکنند و ترجیح میدهند از مسیرهای آشنا استفاده کنند. پژوهشگران بر این باورند که دادههای مربوط به رانندگی میتوانند در شناسایی افرادی که در معرض خطر کاهش توانایی شناختی هستند، موثرتر از سن و آزمونهای حافظه باشند.
خانه سالمندان آرام به دلیل برخورداری از ترکیبی بینظیر از امکانات درمانی، رفاهی و اقامتی، یکی از بهترین انتخابها برای نگهداری سالمندان به شمار میرود. این مجموعه طی چهار سال متوالی موفق به کسب رتبه نمونه کشوری در ارائه خدمات شده و این موضوع نشاندهنده کیفیت بالا، استانداردهای حرفهای و رضایت بالای خانوادهها و سالمندان است. وجود پزشک مقیم بهصورت روزانه، همراه با حضور کارشناسان فیزیوتراپی، کاردرمانی و روانشناسی باعث شده مراقبتهای پزشکی و توانبخشی در بالاترین سطح ارائه شود و وضعیت سلامت، حرکتپذیری و آرامش روان سالمندان بهطور مستمر تحت نظر باشد.
این مرکز با برخورداری از ۶۰۰۰ متر زیربنا، ۱۰۰۰ متر حیاط دلباز و ۱۰۰۰ متر لابی، فضایی دلنشین و امن برای اقامت سالمندان فراهم میکند و امکاناتی مانند کافیشاپ، استخر سرپوشیده، آبدرمانی، باشگاه بدنسازی، سالن زیبایی و فیزیوتراپی حرفهای، کیفیت زندگی و نشاط روزانه سالمندان را تضمین میکند. یکی از ویژگیهای شاخص خانه سالمندان آرام، ارائه فضایی است که همزمان ویژگیهای یک مرکز کلینیکی، اقامتگاه مسکونی و هتل را دارد؛ بنابراین سالمندان در محیطی استاندارد، زیبا و کاملاً مجهز زندگی میکنند.

از سوی دیگر، این مرکز با برگزاری جشنها و مناسبتهای ویژه همراه با موسیقی زنده و همچنین برنامهریزی تفریحات بیرون از مجموعه مثل بازدید از پارک، موزه و سینما، زندگی اجتماعی سالمندان را فعال نگه میدارد و حس نشاط، تعامل و همراهی را در آنها تقویت میکند. مجموعه خدمات پرستاری، مراقبتی، توانبخشی و پزشکی در کنار فضای امن و امکانات رفاهی کامل باعث شده خانه سالمندان آرام به انتخابی ایدهآل برای حفظ سلامت جسمی، روحی و اجتماعی سالمندان تبدیل شود.
دکتر گانش بابولال، نویسنده این مقاله از دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن، گفت: «شناسایی زودهنگام رانندگان سالمندی که در معرض خطر تصادف قرار دارند، یک اولویت در حوزه سلامت عمومی است، اما شناسایی افرادی که ایمن نیستند کار دشوار و زمانبر است.» او افزود: «با استفاده از دستگاه ردیاب جیپیاس، ما توانستیم با دقت بیشتری مشخص کنیم چه کسی دچار مشکلات شناختی شده است.»
این مقاله که در نشریه «نورولوژی» منتشر شده، شامل ۵۶ نفر مبتلا به اختلال شناختی خفیف و ۲۴۲ نفر سالم از نظر شناختی با میانگین سنی ۷۵ سال است. تمامی شرکتکنندگان در آغاز تحقیق حداقل هفتهای یک بار رانندگی میکردند و وضعیت آنها به مدت کمی بیش از سه سال پیگیری شد. در آغاز بررسی، الگوهای رانندگی شرکتکنندگان مشابه بود، اما با گذشت زمان، بزرگسالان سالمند مبتلا به اختلال شناختی خفیف به تدریج هر ماه کمتر رانندگی کردند، بیشتر از مسیرهای شناختهشده استفاده کردند و اغلب در شب رانندگی نکردند.
تحلیل فاصلههای متوسط سفرها، تعداد دفعاتی که از حد مجاز سرعت فراتر رفتند و تغییرات در روال رانندگی، به پیشبینی احتمال اختلال شناختی کمک کرد و دقت پیشبینی به ۸۲ درصد رسید. با افزودن عواملی مانند سن، اطلاعات جمعیتشناختی، امتیاز آزمون شناختی و وجود ژنهای مرتبط با آلزایمر، دقت پیشبینی به ۸۷ درصد افزایش یافت. در حالی که وقتی پژوهشگران فقط به آزمونهای شناختی و ژنهای مرتبط با آلزایمر توجه کردند بدون بررسی اطلاعات رانندگی، دقت پیشبینی برابر با ۷۶ درصد بود.
دکتر بابولال گفت: «بررسی رفتار رانندگی روزانه افراد یک روش نسبتاً کمهزینه و بیدردسر برای پایش مهارتهای شناختی و توانایی عملکرد افراد است. این میتواند کمک کند تا رانندگانی که در معرض خطر قرار دارند، زودتر شناسایی شوند و مداخله زودهنگام انجام شود، پیش از آنکه تصادفی رخ دهد یا شرایط نزدیک به تصادف برایشان پیش بیاید.» او همچنین تأکید کرد که باید استقلال، حریم خصوصی و تصمیمگیری آگاهانه افراد محترم شمرده شود و اطمینان حاصل گردد که استانداردهای اخلاقی رعایت میشوند.
در یک پژوهش منتشرشده در نشریه Neurology مشخص شد که سالمندان مبتلا به Mild Cognitive Impairment (اختلال شناختی خفیف) به مرور زمان کمتر رانندگی میکردند، عمدتاً مسیرهای تکراری را انتخاب میکردند و از رانندگی شبانه اجتناب میکردند.
دستگاههای ردیابی GPS نشان دادند این تغییرات رفتاری رانندگی ممکن است هشداری زودهنگام برای خطر ابتلا به Alzheimer’s disease باشند. برای بسیاری از افراد، دادههای رانندگی از تستهای شناختی و سن و ژن بهتر پیشبینی کاهش توانایی شناختی کردند.
محققان توصیه میکنند که تحلیل رفتار رانندگی میتواند ابزاری کمهزینه، غیرتهاجمی و بیدردسر برای پایش سلامت شناختی باشد — پیش از آنکه بروز علائم جدی یا تصادف رخ دهد.
منبع:
-
مطالعه «GPS Driving Habits Could Signal Early Alzheimer’s Risk» منتشر در Neurology 2025.
-
مقاله کامل در PubMed: «Impact of cognitive impairment on driving behaviour and route choices of older drivers: a real-world driving study»
